Enflasyon pazarı
Meyve sebze fiyatlarındaki dalgalanma sürüyor. Tarladan tezgahlara uzanan zincirde fiyat farkı her gün derinleşiyor. Lahanada ve karnabaharda 5, patateste ise 4 kat fark oluştu.
Murat Palavar Yeni Şafak
Meyve sebze fiyatlarındaki dalgalanma sürüyor.
Üreticiden tezgahlara uzanan zincirdeki fahiş fiyat farkı bir türlü kırılamıyor. Bazı ürünlerde fark 10 katına kadar çıktı. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) araştırmasına göre en yüksek oran lahanada. Üretici ile tüketici arasındaki fark yüzde 424. Lahanayı, karnabahar izliyor. Fark yüzde 387. Sırasıyla üretici ile tüketici arasındaki fiyat farkı yüzdeliklerine bakıldığında patateste yüzde 377, kuru incirde yüzde 330, portakalda yüzde 317, kuru kayısıda yüzde 315, pırasada yüzde 314, maydanozda yüzde 235, kırmızı mercimekte 234, kuru soğanda yüzde 191 fark bulunuyor.
6 KAT FARK ÖDÜYORUZ
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, üreticiden tüketiciye uzanan zincirdeki aracıların çokluğundan şikayet etti. El değiştirme oranı arttıkça tarladan markete fiyatların da yükseldiğini söyleyen Bayraktar, "Üreticiden tüketiciye kadar oluşan fiyat farkının 5-6 kata kadar ulaştığı görülüyor" dedi.
Üreticilerimiz bin bir emekle ürettikleri üründe yeterince söz sahibi olmadığını söyleyen Bayraktar, "Üreticilerimizin kendi ürettiği üründe söz sahibi olabilmesi, sahip oldukları hakları etkin bir şekilde kullanılabilmesi ancak örgütlenme ile mümkündür" dedi.
ÜRETİM PLANLAMASI YAPILMALI
Kooperatifler ve üretici birlikleri mali ve idari yönden güçlenmesi gerektiğini söyleyen Bayraktar şunları söyledi: "Üretici örgütlerinin, pazar analizi yapabilen, piyasaları özellikle dünya piyasalarını takip eden profesyonel kadrolarla ve yöneticilerle idare edilmesi sağlanmalıdır. Tüketici örgütleri güçlendirilmeli, piyasayı kontrol edebilecek duruma getirilmelidir. Üretim planlaması yapılmalıdır. Yapısal sorunlar çözülerek, girdi fiyatları makul seviyelere çekilerek üretim maliyetleri düşürülmelidir. Tüm bu unsurlar bir araya geldiğinde bu durum fiyatlara da yansıyacaktır"
Mutfağa ateş düşürdüler
Türkiye Tüketicileri Koruma ve Eğitim Vakfı Başkanı Bayram Kısıklı, problemin tüketicinin korunmasında en temel sorunlarından biri olduğunu söyledi. Kısıklı, "Nasıl oluyor bu. Bu bir düzen. Ancak çok güçlü duruş sergilendiğinde bu kırılabilir" dedi. Sorunu 'Türkiye'nin yarası’ olarak ifade eden Bayram Kısıklı, "Herkes biliyor bu çarpık düzeni. Ama kimse çözemiyor. Konunun üzerine gidebilecek bir irade gerekiyor. Ancak bu şekilde sorunu etkin bir şekilde düzeltebiliriz. Diğer türlü yapılan çalışmalar yerini bulmuyor" diye konuştu.
Neden çözülemiyor
* Sertifikalı tohumluk fiyatlarının yüksek oluşu
* Çiftçi daha da güçlendirilmeli
* Üretici tam anlamıyla organize edilememiş durumda
* Birlikler ve kooperatifçiliğin arttırılması.
* Üretimin küçük ölçekte kalmasından dolayı bilinçsiz üretim
* Girdi maliyetlerinin(mazot) yüksekliği
* Sertifikalı fidan kullanımının azlığı
* Üretici birlikleri yasasındaki yetersizlikler
* Fiyat kontrolünün yetersizliği
* Çiftçi / kabzımal / pazarcı sürecinin sağlıklı takip edilememesi
* Soğuk hava alanlarının yetersizliği
* Spekülatörlere karşı piyasayı regüle edecek mekanizmanın kurulamaması.
Kaynak: YeniŞafak
Yayımlanma Tarihi: 30 Mart 2018 Cuma